Op weg naar een social impact society : De Code Sociale Ondernemingen als invulling van de OECD aanbevelingen voor sociaal ondernemerschap.

Door: Joost Backer

De Organization of Economic Co-operation and Development (OECD of OESO), heeft onlangs het rapport Boosting Social Entrepreneurship and Social Enterprise Development in the Netherlands uitgebracht. In opdracht van de Nederlandse overheid sprak een team van internationale onderzoekers met de belangrijkste stakeholders uit het veld van sociaal ondernemen in Nederland, waaronder overheden, financiers, onderzoekers en natuurlijk sociaal ondernemers.

De OECD beschrijft het veld van sociaal ondernemen in Nederland als ‘a rich landscape of organisations and initiatives generating (…) social impact’. Om het huidige momentum voor een ‘social impact society’ verder te brengen, heeft de OECD aanbevelingen geformuleerd.

De Code Sociale Ondernemingen biedt een invulling van veel van deze aanbevelingen, en zet op andere aanbevelingen stappen in de goede richting. Hoe? Lees het hieronder.

 

OECD Aanbeveling: Clarifying the conceptual framework

‘De veelheid aan termen en definities maakt het moeilijk voor stakeholders om te navigeren door dit dichtbevolkte landschap (…) Het bevorderen van een gemeenschappelijk begrip van (…) ‘social enterprises’ vereist om de verscheidene karakteristieken en impact van de verschillende entiteiten in het veld van sociaal ondernemen beter te identificeren.’

De Code Sociale Ondernemingen beschrijft de vijf leidende principes die karakteristiek zijn voor sociaal ondernemen. Het principle-based karakter van de Code geeft ruimte aan een verscheidenheid van  sociale ondernemingen om deel te nemen. Zowel aan jonge als meer gevestigde ondernemingen, actief in alle mogelijke impactgebieden, van arbeidsparticipatie tot circulariteit, van duurzame productieketens tot sociale cohesie. Hiermee biedt de Code Sociale Ondernemingen een kader dat ruim genoeg is om aan te sluiten bij verschillende ondernemingen, maar strikt genoeg om sociaal ondernemingen als gemeenschappelijke groep te herkennen.

OECD Aanbeveling: Formally recognising social enterprises

De OECD ‘beveelt aan om een officiële en operationele definitie van social enterprise te adopteren, en stelt voor om een nationaal register te creëren dat helpt om social enterprises te identificeren en hun zichtbaarheid te vergroten’.

Sociaal ondernemers die de toelatingsprocedure succesvol doorlopen worden opgenomen in het online Register Sociale Ondernemingen. Het Register is voor iedereen toegankelijk en vergroot de zichtbaarheid van sociaal ondernemers naar hun stakeholders toe, zoals gemeentes, investeerders en andere ondernemingen.

OECD Aanbeveling: Promoting social impact measurement and reporting

‘Het meten van social impact helpt social enterprises om hun prestaties te managen en verbeteren, en daarbij tevens verantwoording af te leggen voor hun sociale missie (…) Het stelt overheidsinstanties en impact investeerders in staat om te begrijpen welke impact gemaakt kan worden als ze investeren in, of kopen van, social enterprises.’

Principe 1 van de Code  stelt dat de deelnemers hun impact inzichtelijk maken en uitwerken in een Theory of Change of vergelijkbaar document, en deze impact ook naar vermogen meten. Een handige tool hiervoor is het vorig jaar verschenen Impactpad.  

OECD Aanbeveling: Improving access to markets for social entrepreneurship development

De OECD ‘beveelt sterk aan om de zichtbaarheid van social enterprises te vergroten in publieke aanbestedingsprocessen.’

Sociaal ondernemers die in het Register zijn opgenomen kunnen door inkopers gemakkelijk worden gevonden. Zij kunnen hun maatschappelijke meerwaarde aantonen en daarbij hun gezamenlijk belang met de gemeentes. Bij publiekrechtelijke aanbestedingen kan de Code tevens in niet-Europese aanbestedingen worden gebruikt als geschiktheidseis, objectief criterium, gunningscriterium en als bijzondere uitvoeringsvoorwaarde, zo concludeert advocatenkantoor CMS Derks Star Busmann in dit factsheet.

OECD Aanbeveling: Improving access to finance for social entrepreneurship development

De OECD stelt voor ‘een portfolio van financieringsprogramma’s [aan te bieden] dat het opschalen van levensvatbare social enterprises vergroot, alsmede de praktijk van sociale innovatie door burgers, publieke en private entiteiten.’

De Code Sociale Ondernemingen biedt het diverse veld aan impact investeerders handvatten bij het opstellen van criteria voor intern beleid. Tevens kan de Code dienen als verkortende stap in het due diligence proces bij impact investeringen; ondernemingen hebben immers al in de toelatingsprocedure tot het Register aangetoond dat hun maatschappelijke impact zowel inzichtelijk is, als geborgd is in hun bedrijfsvoering.

OECD Aanbeveling: Ensuring sustainable institutional support for social entrepreneurship and social innovation

Tot slot bepleit de OECD de creatie van een ‘publiek agentschap (…) om sociaal ondernemen te promoten en ondersteunen. (…) Deze entiteit zou beleid implementeren, financiering en capacity-building programmes ontwikkelen, de registratie van social enterprises managen en de relevante stakeholders coördineren.’

De Code Sociale Ondernemingen is geen publiek agentschap maar kan een aantal elementen invullen als de overheid de Code opneemt in beleid en actief gaat ondersteunen.

 

De Code Sociale Ondernemingen biedt op verschillende vlakken een invulling van de OECD aanbevelingen, om de weg vrij te maken naar een Nederland als ‘social impact society’.

Meer informatie over de Code Sociale Ondernemingen? Neem contact op met info@codesocialeondernemingen.nl.